İnsan ilişkilerinde saygı ve değer görmek, genellikle başkalarına olan yaklaşımımızla doğrudan ilişkilidir. Ancak psikolojik açıdan bakıldığında, değer görmenin temelinde öncelikle bireyin kendine duyduğu saygı ve değer yatar. Kendine değer vermeyen bir kişi, başkalarından da bu değeri almada zorluk yaşayabilir. Kendine değer vermek, psikolojik sağlığımızı ve ilişkilerimizi doğrudan etkileyen önemli bir faktördür.

Kendine Değer Vermek Nedir?

Kendine değer vermek, bireyin kendi ihtiyaçlarını, duygularını ve sınırlarını fark etmesi ve bunlara saygı duymasıdır. Öz-değer, kişinin kendine dair olumlu bir algıya sahip olması, başarılarını takdir etmesi ve kusurlarını kabul edebilmesi ile gelişir. Psikolojide bu kavram, “özsaygı” (self-esteem) olarak bilinir. Özsaygısı yüksek olan bireyler, kendilerini oldukları gibi kabul eder, kendilerini savunabilir ve sağlıklı ilişkiler kurabilirler.

Kendine Değer Vermeyen Kişi Neden Değer Göremez?

Kendine yeterince değer vermeyen bir birey, bu durumu genellikle davranışlarına ve iletişim tarzına yansıtır. Sürekli olarak fedakarlık yapma, “hayır” diyememe, kendini yetersiz hissetme ve sürekli başkalarından onay bekleme gibi tutumlar, zamanla çevresindeki insanlar tarafından fark edilir. Kendi değerini bilmeyen bir kişi, başkalarının ona değer vermesini zorlaştırır. Çünkü, kişi kendi sınırlarını ve haklarını savunmadığında, çevresindeki insanlar da ona aynı ciddiyetle yaklaşmazlar.

Sağlıklı Bir Özdeğer Nasıl Geliştirilir?

1. Kendi İhtiyaçlarını Fark Et ve Önemse: Fiziksel, duygusal ve zihinsel ihtiyaçlarınızı göz ardı etmek, özsaygınızı zayıflatır. Bu ihtiyaçları göz önünde bulundurmak, sağlıklı bir özdeğerin temelidir.
2. Sınır Koymayı Öğren: “Hayır” demek, kendinizi korumanın ve değerli hissetmenin en önemli yollarından biridir. Kendi sınırlarınızı belirlemek, başkalarının sizi daha fazla saygıyla değerlendirmesini sağlar.
3. Başarılarını Takdir Et: Küçük ya da büyük fark etmeksizin, kendi başarılarınızı kutlamak ve çabalarınızı takdir etmek, içsel gücünüzü artırır.
4. Olumsuz İç Sesi Yönet: Kendinizi sürekli eleştiren bir zihin, özgüveninizi zedeler. Olumsuz düşünceler yerine, kendinize karşı daha şefkatli ve anlayışlı olmayı öğrenmelisiniz.
5. Sağlıklı İlişkiler Kur: Kendine değer veren bireyler, çevrelerinde saygılı ve sağlıklı iletişim kuran insanları çekerler. Çevrenizdeki kişiler, sizin kendinize duyduğunuz saygıyı ve değeri yansıtırlar.

Kendine Değer Vermek, Sağlıklı İlişkilerin Temelidir

Başka insanlardan değer görmek istiyorsak, ilk adım kendimize değer vermekten geçer. Psikolojik sağlamlık, kendimizi olduğu gibi kabul etmeye ve sevmeye başladığımızda gelişir. Kendine değer veren ve saygı gösteren bireyler, çevrelerinde de aynı saygıyı görme olasılığı yüksek olan kişilerdir. Kendine değer vermek, yalnızca bireysel mutluluğu değil, çevremizdeki insanlarla olan ilişkilerimizi de güçlendirir. Kendinizi ön planda tutarak, sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürebilirsiniz.

Psikolojik Danışman : Sedat KAYA